KAHİRE — Mısır Arap Sanayileşme Teşkilatı Başkanı Korgeneral Abdül Muneym El Terras geçtiğimiz günlerde Kenya Ulusal Savunma Koleji Müdürü Tümgeneral Carlos Kahariri başkanlığındaki Kenya heyetini kabul etti. 9 Aralık’taki görüşmede taraflar, Mısır silah teknolojilerinin Kenya’da üretilmesi ve Kenya sanayisinin hem savunma alanında hem sivil sektörlerde desteklenmesi konusunda anlaşarak bir ilke imza attılar.
Terras, Arap Sanayileşme Teşkilatı’nın tüm bilgi birikimini, tüm teknolojik ve beşeri kapasitesini kullanarak Kenya’yla işbirliği yapacağını söyledi.
Mısır’ın Kenya’yla işbirliği girişimleri askeri alanla sınırlı değil. Mısır Gıda İhracatçıları Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi ve Afrika Komisyonu Başkanı Âlâ El Vekil 5 Aralık’taki basın toplantısında konseyin ocak ayında Kenya’ya ticari heyet göndereceğini açıkladı.
Sınai Kalkınma Kurumu Başkanı Tümgeneral Muhammed El Zellat da Mısır’ın Kenya ile sınai işbirliğini artırmak ve ikili ekonomik ilişkileri geliştirmek istediğini söyledi.
Mısır’ın bu girişimleri, Türkiye’nin Kenya’ya yönelik işbirliği adımlarını takip ediyor.
Türk savunma sanayii sektöründe faaliyet gösteren Katmerciler şirketi haziran başında Kenya’da kazandığı ihaleyle bu ülkeye 118 adet 4x4 taktik tekerlekli zırhlı araç tedarik edeceğini duyururken, Kenya’nın zırhlı araç ihraç ettikleri üçüncü Afrika ülkesi olduğunu belirtti.
Mısır ordusunda keşif birimlerinin komutanlığını yapmış olan ve şu an Nasır Askeri Akademisi’nde danışman olan Tümgeneral Nasır Salim, Al-Monitor’a yaptığı değerlendirmede Mısır yönetiminin silah üretimi ve ihracatını desteklemeye yöneldiğini, EDEX 2021 fuarı aracılığıyla Mısır savunma sanayii ürünlerini pazarlamaya çalıştığını vurguladı. Salim bunun Afrika silah pazarına girmek amacıyla son birkaç yılda ortaya çıkan yeni bir eğilim olduğunu belirtti.
Salim’e göre Mısır’ın bu girişimlerini, Türkiye’nin Afrika ülkelerine insansız hava aracı ve zırhlı araç satışındaki başarısı tetikledi. Türkiye’nin Afrika Boynuzu’nda askeri ve ekonomik olarak yer edinme çabası, Mısır’ın milli güvenliğine tehdit olarak görülüyor. Zira bu bölge, Süveyş Kanalı’ndaki seyrüseferin istikrarı açısından büyük önem taşıyor.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed 18 Ağustos’ta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la askeri işbirliği anlaşması imzalamıştı. Ekimde Reuters’e konuşan bir Türk yetkilisi ise Fas ve Etiyopya’nın Bayraktar TB2 insansız hava aracı için Türkiye’den resmen istekte bulunduklarını söyledi.
Öte yandan, Kenya İslami Evkaf Başkanı Şeyh Muhammed Akhtar temmuzdaki açıklamasında Türkiye’ye, Türk halkına ve Erdoğan’a tam destek ifade etti.
Salim, Mısır’ın Kenya silah pazarına girişinin Türkiye’nin etkisini azaltacağını ve Büyük Etiyopya Rönesans Barajı krizinde Kenya’nın desteğini sağlayacağını düşünüyor. Mısır, Sudan ve Etiyopya arasındaki müzakereler aylardır askıdayken, Etiyopya Su ve Enerji Bakanı Habtamu Itefa kasım sonlarında yaptığı açıklamada elektrik üretiminin bir an önce başlaması için barajdaki inşaat çalışmalarının mevcut planlar doğrultusunda devam ettiğini söyledi.
Kenya ABD’nin Afrika Boynuzu’ndaki başlıca müttefiklerinden biri olarak görülüyor, bilhassa da şimdi Etiyopya’nın iç savaş sonrası yeniden inşaya ihtiyaç duyacağı bir dönemde. Dolayısıyla Kenya’yı yanına çekmek Mısır için Washington’la da daha fazla yakınlık anlamına gelecek. ABD Başkanı Joe Biden 12 Ekim’de Kenyalı mevkidaşı Uhuru Kenyatta’yı Beyaz Saray’da kabul etmişti.
Mısır Parlamentosu Savunma Komisyonu Başkanı Tümgeneral Ahmed El Avadi Al-Monitor’a yaptığı açıklamada Mısır-Kenya işbirliğindeki bu yeni aşamaya Kahire’nin “Afrika kıtası ve Nil havzasındaki kardeş ülkeleri destekleme” stratejisi kapsamında gelindiğini söyledi. Avadi, son dönemde bir dizi Afrika ülkesiyle imzalanan askeri anlaşmaların Mısır’ın sadece Kenya’yla değil, tüm Afrika ülkeleriyle ilişkilerini güçlendirme çabasını yansıttığını vurguladı.
Mısır Genelkurmay Başkanı Korgeneral Muhammed Ferid’in Hartum ziyaretinin ardından Mısır ve Sudan 2 Mart’ta askeri işbirliği anlaşması imzalamıştı. Akabinde 8 Nisan’da Mısır Uganda’yla askeri istihbarat paylaşımı anlaşması imzaladı. 10 Nisan’da da Burundi ile askeri işbirliği anlaşmasına imza attı.