RAMALLAH, Batı Şeria — Doğu Kudüs’teki El Aksa Camii’ne ulaşmak gözünüze zor mu görünüyor? O zaman Haris El Aksa (El Aksa’nın Koruyucusu) isimli eğitici oyunu deneyebilirsiniz. Oyun, kutsal mekânın tarihsel ve kültürel tanıtımı için çalışan Batı Şeria merkezli Burc El Laklak Toplum Merkezi Derneği tarafından geliştirildi.
Şubattan bu yana IOS ve Android tabanlı cihazlara indirilebilen uygulama Arapça yazılmış olsa da girişim sahipleri İngilizce ve Türkçe sürümlerinin de yolda olduğu sinyalini veriyor. Filistinli mühendislerin geliştirdiği uygulama, Türkiye’de Arap dili ve kültürüne odaklanan İstanbul merkezli Vakt-i Kıraat Derneği tarafından finanse edildi.
Burc El Laklak Toplum Merkezi Derneği’nin başkanı ve projenin genel yöneticisi olan Muntasır Idkeydik, Al-Monitor’a yaptığı açıklamada oyunun ana amacının El Aksa’nın İslamiyet’teki önemini genç nesillere öğretmek olduğunu belirtti. Idkeydik, “Özellikle İsrail’in Kudüs’ü Yahudileştirmeye çalıştığı bir dönemde caminin Kudüs’ün ve Kudüs’teki kutsal mekânların kimliğini, oyun oynayan gençlere yenilikçi ve eğlenceli yollardan aşılamaya çalışıyoruz” dedi.
Adı “en uzak” anlamına gelen El Aksa, Yahudilerin Tapınak Tepesi, Müslümanların Harem-i Şerif dediği alanda 14 hektarlık bir yerleşkenin içinde yer alan ve özellikle altın kaplı kubbesiyle bilinen büyük bir camidir. Mekke ve Medine’den sonra Müslümanların üçüncü en kutsal mekânı olan Harem-i Şerif, İsrail’in Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs’ü işgal ettiği 1967’den bu yana en ihtilaflı toprak parçası.
Geçtiğimiz günlerde bir güvenlik noktasına yangın bombası atılması üzerine İsrail güvenlik güçleri Harem-i Şerif’i kapattı. Bölgenin boşaltılması sırasında ibadet için gelen Müslümanlarla İsrail güçleri arasında şiddetli çatışmalar çıktı ve 19 kişi tutuklandı. Kutsal mekânın idaresiyle görevli İslami vakıf, yerleşkenin 13 Mart’ta sabah namazı için açıldığını ve namazın olaysız geçtiğini belirtti.
“El Aksa’nın Koruyucusu” bölgesel medyada da yankı buldu. Türkiye’nin Anadolu Ajansı konuyla ilgili haberinde oyunun Filistinli gençler arasında hızla yayıldığını yazarken, hükümet yanlısı medyanın büyük bölümü de habere yer verdi. İsrail’deki Arutz Sheva sitesi ise uygulamaya “Türk kışkırtma oyunu” dedi ve emekli General Baruch Yedid’in sözlerine yer verdi. Yedid’e göre oyun kullanıcılara Kudüs polisiyle çatışmayı öğretiyor ve Doğu Kudüs’teki “Türk müdahalesinin tarihi miras ve kültürel faaliyet kisvesi altında arttığını” gösteriyor.
Oyun dört aşamadan oluşuyor: Ziyaretçi, Muhafız, Hizmetkâr ve Mürşit. Animasyondaki oyuncular Filistin kefiyesi takıyor ve her aşamada farklı renkte gömlekler giyiyor: Filistin bayrağının renkleri olan beyaz, kırmızı, yeşil ve siyah. Oyuncular caminin içinde ve dışında kapalı kutulara rastlıyor ve bunların içinden tarih ve din konulu çok seçenekli sorular çıkıyor. Oyuncular her doğru cevap için 15 anahtar kazanıyor. Her yanlış cevap ise 10 anahtar kaybettiriyor. Bir sonraki seviyeye geçmek için 40 anahtar gerekiyor. Son aşamada “mürşit” olan oyuncular, Müslümanların giriş yapabildiği tek kapı olan Mağrip Kapısı’nın anahtarını elde ediyor ve El Aksa Cami’nin “koruyucuları” oluyor.
Batı Şeria’nın Cenin kentinde yaşayan 13 yaşındaki Muhammed Mağrip babasının Android tabanlı telefonunu kullanarak günde iki saatini uygulamaya ayırıyor ama bu konuda çok da heyecanlı değil. Al-Monitor’a konuşan Filistinli genç oyun fikrinin babasından geldiğini anlatırken “Caminin tarihi, kültürel ve dini yönlerini öğrenmem için birlikte oynadığımız da oluyor” diyor. Ancak bazen sıkıldığını çünkü El Aksa oyununda favori oyunu PUBG’nin aksiyon ve heyecanı olmadığını söylüyor.
Idkeydik oyunu ileride yeni yerler ve simgesel İslami mekânlarla geliştirmeyi planladıklarını belirtti. Oyun piyasaya sürüldüğünden beri 50 bin Android kullanıcısı ve 10 bini aşkın iPad kullanıcısı tarafından indirilmiş.
Burc El Laklak Toplum Merkezi Derneği 2014’te de piyasaya Yaşayan Kudüs isimli bir uygulama sürmüştü. Android ve IOS tabanlı cihazlarda kullanılabilen uygulama, Kudüs’teki tarihi, dini ve kültürel mekânları Arapça isimleriyle ve Filistin bakış açısıyla tanıtıyor. Uygulama ayrıca Eski Kudüs’te surlardan başlayıp El Aksa Cami’de son bulan üç sanal tur sunuyor.
El Aksa’nın Koruyucusu oyununun programcısı Muhammed Salah Al-Monitor’a yaptığı açıklamada oyunun daha küçük yaştaki çocuklar arasında test edilmesi için uygulamanın hâlâ beta versiyonunda olduğunu ve yakında yeni bazı detayların ekleneceğini belirtti.
Salah ayrıca şu bilgileri verdi: “Genç kızların da oynamasını sağlamak için kadın oyunculu bir versiyon üzerinde çalışıyoruz. Ayrıca, yeni sorular hazırlıyoruz ve oyunu daha cazip kılmak için biraz aksiyon ekliyoruz. Bunun yanı sıra güzergâhı caminin dışına, Eski Kudüs’ün içine doğru genişletme planları var.”
Eklemelerin önümüzdeki haftalarda tamamlanacağını belirten Salah şöyle devam etti: “Oyunun son aşamasında oyuncu Mağrip Kapısı’nın anahtarına kavuşuyor. Kapının açılması ve caminin kurtarılmasıyla oyun son buluyor. Mesaj şu: Bilgi ve bilimle camiyi kurtarmak mümkün. (…) Bana göre oyunlar ve sosyal medya bugün gençlere ulaşmanın, onları bilgilendirmenin en iyi yolu, özellikle de tarihi mekânlara gidemeyen pek çok insan olduğu düşünülürse.”
Salah, Vakt-i Kıraat Derneği’nce finanse edilen projenin programlama, geliştirme ve mühendislik işleri dâhil 20 bin dolara mâl olduğunu kaydetti. Oyunun tasarımında kullanılan yüksek kaliteli, üç boyutlu grafikler, cami duvarlarının ve Mervani Mescidi’nin süslemelerini ayrıntılarıyla gösteriyor.
Oyundaki soruları hazırlayan İhab El Cellad Al-Monitor’a şu bilgileri verdi: “Oyun çocuklara El Aksa’nın tarihini, dini önemini tanıtmayı ve onları PUBG gibi şiddet içerikli oyunlardan uzak tutmayı amaçlıyor. Oyun ayrıca milli bir temaya odaklanıyor. Bir sonraki aşamaya geçebilmek için tarihle ilgili soruların yanıtlanması gerekiyor. Oyuncular puanlarını paylaşabilir, sosyal medyada etkileşimde bulunabilir ve soruları yanıtlarken yardım isteyebilir.”